Trải qua dòng chảy của thời gian cùng những biến động của địa lý và lịch sử. Thiên nhiên đã ban tặng cho mảnh đất Mộc Châu nhiều di tích danh thắng đẹp như Hang Dơi, Thác Dải Yếm, rừng thông bản Áng...Một mảnh đất có khí hậu ôn hòa, giàu tiềm năng về du lịch và phát triển kinh tế. Hơn nữa Mộc Châu còn là địa bàn quần cư thống nhất của nhiều dân tộc anh em như : Thái, Mường, Kinh, Mông, Dao...Mỗi dân tộc đều có một phong tục tập quán, bản sắc văn hóa riêng đậm nét truyền thống; Tất cả những nét đẹp đó tạo cho Mộc Châu sức hấp dẫn đến kỳ lạ đối với du khách gần xa.

Đến với Mộc Châu, Sơn La chắc hẳn du khách sẽ dừng chân thăm di tích danh thắng nổi tiếng đó là Hang Dơi. Hang Dơi nằm về phía Đông - Bắc của thị trấn Mộc Châu, có diện tích 6.915 m2 . Từ Hà Nội lên Sơn La theo quốc lộ 6, di tích nằm ngay trung tâm thị trấn Mộc Châu, ở dãy núi phía tay phải cạnh đường quốc lộ 6. Từ quốc lộ 6 lên đến hang phải leo 240 bậc đá. Đường lên hang được thiết kế tạo dáng uốn khúc, uyển chuyển sẽ làm dịu đi nỗi mệt nhọc của quí khách khi phải leo lên cao. Lên đến miệng hang (Đây là miệng của một con rồng khổng lồ) ở độ cao 165 m so với mặt đường quốc lộ du khách sẽ được tận hưởng một luồng không khí mát mẻ dễ chịu.

Đến thăm di tích danh thắng Hang Dơi, du khách không những được thả mình vào khung cảnh thiên nhiên kỳ vỹ mà còn được khám phá câu truyện truyền thuyết “Rồng thiêng”. Tương truyền rằng: Từ thuở xa xưa có một con Rồng thiêng bay về biển đông, khi bay qua vùng đất này, thấy núi non hùng vĩ, đất đai trù phú, khí hậu mát mẻ, cảnh trời thanh bình. Rồng bèn hạ cánh ẩn mình trú ngụ tại nơi đây. Ngày nay dãy núi uốn lượn bao quanh thung lũng trắng ngần mùa ban nở, xanh biếc khi vào thu, rực hồng trong chiều hè, tím biếc buổi hoàng hồn đó chính là thân Rồng.

Để cảm ơn mảnh đất đã che chở, nuôi dưỡng mình, Rồng đã ban tặng cho mảnh đất này bẩy viên ngọc quí (Đó chính là bẩy quả núi nhỏ dưới thung lũng ngày nay).

Hang Dơi được chia làm ba ngăn mỗi ngăn đều có vẻ đẹp riêng:

Ngăn thứ nhất:

Quả là hiếm có miệng hang nào lại giống như miệng của con Rồng khổng lồ như ở đây. Hang có diện tích khoảng hơn 100 m2, ở giữa có một hòn đá lớn tự nhiên nhô ra như lưỡi Rồng, có lối vào hai bên tựa như hai mép Rồng. Ở phía tay trái, ngay cửa ra vào là một cột đá được trạm trổ công phu đứng sừng sững, vững trãi cao tới gần 20 m như được thiết kế để nâng lấy trần hang. Hé mở một khoảng lộ thiên vừa đủ. Vào những buổi chiều hè nắng đẹp, ánh sáng của mặt trời chiếu qua ô cửa nhỏ khúc xạ với độ ẩm trong hang tạo ra những chiếc cầu vồng như pha lê, nhưng lại được làm bằng ánh sáng lung linh huyền ảo như bẩy sắc cầu vồng.

Ngăn thứ hai:

Tiếp tục cuộc hành trình tới ngăn thứ 2 xuống thăm thuỷ cung, du khách sẽ đi dọc theo hành lang bởi những khối đá măng màu trắng ngà mọc san sát nhau như bức thành vững trãi. Đến đây ta sẽ có cảm giác như đi thám hiểm vì phải len lỏi qua từng vách đá, luồn mình qua từng khối đá, làm cho cảnh vật dưới thuỷ cung càng trở nên huyền bí. Hình ảnh chú cá mập, những đàn cá nhỏ, cả những con sứa biển như đang bơi lội dưới biển cả mênh mông, thấp thoáng gần xa ẩn hiện những núi đảo lô nhô trập trùng trên sóng nước. Càng khắc hoạ nổi bật tính độc đáo của bức tranh biển thu nhỏ.

Giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, với những con vật linh thiêng chúng ta không thấy lạc lõng mà ở nơi đây chúng ta còn thấy hơi ấm tình yêu của con người. Đó là hình ảnh của đôi trai gái đang hò hẹn bên bến nước tình yêu (Hồ nước cạn). Hồ rộng khoảng 300 m2, ở giữa hồ một con rùa đá nổi lên như đang mắc cạn. Tại hồ nước này còn gắn với một câu chuyện cổ tích ly kỳ về tình yêu của một hoàng tử khôi ngô tuấn tú con của Vua Thủy tề và một cô gái tóc dài, xinh đẹp tuyệt trần ngày đêm miệt mài kéo tơ giăng sợi.

Ngăn thứ ba:

Diện tích của ngăn thứ ba nhỏ nhất chỉ khoảng 80 m2, trần hang cao độ 10 m. Không gian trở nên nhỏ hơn, tối hơn. Cũng vẫn là những tác phẩm được tạo ra bởi những khối thạch nhũ. Ở đây du khách sẽ bắt gặp một khối măng đá lớn giống như ''Vú tiên'' hình ảnh gợi cho ta nhớ về truyền thuyết Âu Cơ - Lạc Long Quân. Phải chăng đây là là bầu sữa mẹ vĩ đại của dân tộc Việt - dòng dõi Lạc Rồng. Mẹ Âu Cơ đã để lại đây một bầu sữa cho 50 người con khi theo cha xuống biển.

Hang Dơi có một giá trị thẩm mỹ đặc biệt, vẫn còn những nét sơ khai ban đầu, với măng nhũ đá, cột, rèm đá nguyên bản, những tác phẩm nghệ thuật đang được tạo tác bởi tạo hoá, sẽ làm cho du khách cảm thấy thú vị khi đặt chân đến nơi này. Ngắm nhìn lại thị trấn Mộc Châu, một phố núi với những công trình kiến trúc truyền thống xen lẫn hiện đại mọc lên xan sát, xa xa là những dãy núi chạy theo hướng Tây Nam, ở giữa là cánh đồng trải rộng xanh biếc, dòng suối uốn mình dâng nước ngọt, phù xa cho mùa xanh cây trái, xen lẫn là bẩy quả núi nhỏ đứng độc lập trông tựa bẩy viên ngọc ''Rồng''.

Ngày 24/1/1998 di tích Hang Dơi được Bộ Văn hoá Thông tin công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia.

Những giọt nước vẫn đang thánh thót bền bỉ rơi, giường như tất cả đang được sinh ra để bổ xung cho vẻ đẹp của kỳ quan này. Trong khung cảnh bình yên chúng ta như tạm quên đi cái khó khăn thiếu thốn, cái vất vả nhọc nhằn của cuộc sống thường nhật để hoà mình vào với thiên nhiên được tận hưởng những luồng không khí mát lành mà thiên nhiên ban tặng. Một cảm giác nhẹ nhàng bay bổng khiến cho ta như lạc vào thế giới của những câu chuyện cổ tích huyền thoại. Những tấm hình chụp lưu niệm tại di thích danh thắng hang Dơi sẽ là món quà cho người thân chưa một lần được đến nơi đây.